Seksuele intimidatie

Seksuele intimidatie (of ongewenste intimiteiten) kan overal voorkomen, dus ook bij de volleybalvereniging. Onder seksuele intimidatie wordt seksueel (getint) gedrag verstaan dat als ongewenst of gedwongen wordt ervaren. Het kan gaan om dubbelzinnige opmerkingen, gebaren of opmerkingen. Van een vervelend grapje tot aanranding.

Gedragsregels
De voor dit doel opgestelde gedragsregels vind je hier. Seksuele intimidatie kan voorkomen tussen volwassen sporters, maar ook tussen volwassenen en kinderen, bijvoorbeeld een coach die bij het geven van aanwijzingen aan een speler of speelster onnodig lichamelijk contact maakt, een bestuurder die dreigt een speler uit de selectie te gooien als deze niet ingaat op diens seksuele toenadering of een trainer die seksueel getinte berichtjes stuurt naar een speler of speelster.

De taboesfeer wordt beetje bij beetje doorbroken, maar nog steeds is seksuele intimidatie in de sport niet altijd overal bespreekbaar. De vaak familiaire sfeer binnen de vereniging is meestal de oorzaak dat seksuele intimidatie te laat wordt herkend of dat het gevoel heerst "dat komt bij ons niet voor".

Meldplicht
Sinds 1 april 2019 is er een meldplicht opgenomen in het tuchtreglement seksuele intimidatie (artikel 3) bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Dit betekent dat dit van toepassing is voor alle (64) sportbonden die voor seksuele intimidatie zaken bij het ISR zijn aangesloten, waaronder de Nevobo. Meldingen bij de aanklager van ISR, zoals beschreven in artikel 3, verlopen via de Vertrouwenscontactpersoon (VCP) van de bond. Bij de Nevobo is dat Janine Pleizier, bereikbaar via janine.pleizier@nevobo.nl of 06 4631 7335. Wil je liever anoniem iets melden? Anoniem een melding doen kan hier.

De meldplicht houdt, kort gezegd, het volgende in:

Zodra iemand uit het bestuur van een vereniging of bond vermoedens heeft van een situatie waarin sprake is/is geweest van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, is hij of zij verplicht dit bij de bond te melden. Wanneer begeleiders iets weten, zijn zij verplicht dit te melden bij het clubbestuur.

‘Gewone’ leden hebben een meldverantwoordelijkheid. Dat houdt in dat als er een vermoeden is van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, er melding aan het bestuur moet worden gedaan, tenzij dit niet verwacht kan worden van iemand.

De Nevobo onderstreept het belang van deze meldplicht. Graag wijzen wij op deze infographic waarin handvatten zijn opgenomen over het melden en hoe dat proces in zijn werk gaat. Het melden van een incident door de bestuurder ontslaat hen niet van correct afhandelen van het incident. De melding wordt in het landelijk Case Management Systeem van de sport opgeslagen.

Vertrouwenscontactpersoon clubs en Nevobo
De Vertrouwenscontactpersoon (VCP) is binnen de sportclub of -bond het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag en hier met iemand over wil praten. De VCP helpt melders graag op weg naar hulp, maar is er ook om preventief beleid op te zetten. Elke sportbond heeft een VCP, tot nu toe heeft bijna 40% van de sportclubs er ook één. Bij ons, de Nevobo, is Janine Pleizier de VCP, te bereiken via mail of bel 06 4631 7335.

Nieuwsbrief VCP
Klik hier om de laatst verschenen nieuwsbrief specifiek voor vertrouwenscontactpersonen (VCP’s) bij volleybalclubs te bekijken. Deze nieuwsbrief verschijnt 2x per jaar en wordt rechtstreeks verzonden naar de in Sportlink geregistreerde VCP’s. Via deze nieuwsbrief houdt de Nevobo vertrouwenscontactpersonen op de hoogte van relevant nieuws en ontwikkelingen. Zorg dus dat je VCP in Sportlink geregistreerd staat met deze functie!

Beleid & toolkit seksuele intimidatie binnen de vereniging
Omgaan met ongewenst gedrag is binnen sportverenigingen een actueel thema dat veelvuldig wordt besproken in de media. Wat is jouw rol als bestuurder om seksuele intimidatie en ander ongewenst gedrag binnen de vereniging te voorkomen? Hoe grijp je accuraat in wanneer er iets aan de hand is? Om bestuurders handvatten te geven is de Toolkit High 5! Op naar een veilige sportcultuur ontwikkeld. In deze toolkit vind je informatie over preventief beleid; wat kun je doen om te zorgen voor een omgeving waarin sporters zich veilig en geborgen voelen en met plezier kunnen sporten.

De belangrijkste aanbevelingen:

1. Stel binnen de club een Vertrouwenscontactpersoon aan
De Vertrouwenscontactpersoon (VCP) is jullie eerste aanspreekpunt voor iedereen die te maken krijgt met grensoverschrijdend gedrag en daarover wil praten. De VCP kan aandacht vragen voor grensoverschrijdend gedrag en daarmee de bespreekbaarheid (en meldingsbereidheid) groter maken. NOC*NSF organiseert speciale trainingen om vertrouwenspersonen van de nodige bagage te voorzien. De Nevobo verzorgt jaarlijks een intervisiebijeenkomst voor club VCP's en verstuurt 2x per jaar een nieuwsbrief naar de in Sportlink geregistreerde VCP’s. Zorg dus dat je VCP in Sportlink geregistreerd staat!

2. Verplichte VOG voor alle personen die werken met jeugd en/of kwetsbare groepen
Op deze pagina lees je meer over de Verklaring Omtrent Gedrag. De VOG kan gratis worden aangevraagd via gratisvog.nl, als aan de voorwaarden wordt voldaan. Klik hier voor meer informatie.

3. Referenties checken
Het is raadzaam om nieuwe trainers/coaches/kaderleden te screenen. Plegers van seksuele intimidatie herken je niet aan hun uiterlijk. Vaak zijn het heel voorkomende en aardige mensen die zich binnen korte tijd onmisbaar weten te maken. Het is bekend dat plegers van seksuele intimidatie situaties opzoeken waarin makkelijk contact gelegd kan worden met minderjarigen. Daarbij maken ze gebruik van de welwillendheid en het vertrouwen binnen een sportvereniging. Denk bij screenen aan:

. Kennismakingsgesprek
. Referenties checken bij vorige verenigingen
. Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) verplicht stellen
. Gedragsregels ondertekenen
. Bevragen registratiesysteem seksuele intimidatie

4. Hanteer het vier-ogen-principe
Zorg dat je binnen je club afspraken maakt dat er nooit een volwassene (niet zijnde ouder/verzorger) alleen met een jeugdspeler in een afgesloten ruimte is zoals een kleedkamer of EHBO hok; er moet altijd iemand kunnen meekijken of meeluisteren. Dit geldt ook voor het vervoer van en naar wedstrijden of toernooien.

Hoor en wederhoor
Het kan zijn dat de vertrouwenscontactpersoon (VCP) van jouw vereniging de melder of een beschuldigde moet spreken over een melding, dat noemen we hoor- en wederhoor. Er kan onrust ontstaan door geruchten en het is aan de VCP om dit in goede banen te leiden en verstandig met communicatie om te gaan. Bespreek het incident met de VCP van de Nevobo of met het Centrum Veilige Sport om zo de juiste stappen te ondernemen.

Centrum Veilige Sport NOC*NSF
Voor alle sporters en hun omgeving heeft NOC*NSF in samenspraak met de sportbonden het Centrum Veilige Sport opgezet. In een vertrouwelijk gesprek met een vertrouwenspersoon bespreek je wat je dwars zit en welke stappen je zou kunnen zetten om het aan te pakken. Je houdt zelf altijd de regie op wat er met je verhaal gedaan wordt. Dus zit je ergens mee? Dan kun je het Centrum Veilige Sport benaderen: